مسیر جدید بحران سوریه پس از توافق کردها و دولت مرکزی

پایگاه رهنما:

همزمان با اعلام تصرف شهر تل ابیض توسط ارتش ترکیه و مزدوران وابسته به این کشور موسوم به ارتش آزاد، نیروهای کرد و رسانه‌های رسمی سوریه از توافق با دولت مرکزی برای ورود ارتش سوریه به مناطق شمالی و به دست گرفتن کنترل مرزهای شمالی این کشور با ترکیه خبر دادند.

با اعلام این خبر باید گفت که تحولات سوریه وارد مرحله جدید خواهد شد و همکاری کردها با دولت مرکزی تبعات خاص خود را بر روند تحولات سوریه بر جای خواهد گذاشت.

استقبال از ارتش سوریه در مناطق شمالی

در پی این توافق رسانه‌های سوری یکشنبه شب گزارش دادند که نیروهای ارتش حرکت به سمت جبهه‌های جنگ در شمال شرق کشور را برای مقابله با تجاوز ترکیه آغاز کرده‌اند. بر اساس این گزارش، اقدام ارتش سوریه برای مقابله با تجاوز ترکیه به شهرک‌ها و مناطق مرزی شمال استان الحسکه و الرقه است.

در همین راستا خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از خبرنگار خود در رقه اعلام کرد ارتش سوریه در تلاش برای استقرار در مرزهای شمالی این کشور با ترکیه، ساعات اولیه بامداد روز دوشنبه وارد شهر «الطبقه» و اطراف فرودگاه نظامی آن در استان الرقه در شمال این کشور شد که واحدهایی از نیروهای کُرد در آن مستقر می‌باشند.

بدران جیا کرد یکی از مقامات نیروهای کرد سوریه به رویترز گفت: "بعد از اینکه آمریکایی‌ها از منطقه رفتند و به حمله ترکیه چراغ سبز نشان دادند، ما مجبور شدیم به سراغ گزینه‌های دیگر برویم که گفتگو با دمشق و مسکو بود، برای پیدا کردن راه حل و جلوگیری از حملات ترکیه." وی تأکید کرد این توافق اولیه، یک توافق نظامی است، در باره جنبه سیاسی آن گفتگو نشده که در مراحل بعدی مطرح می‌شود."

از طرف دیگر عصمت شیخ حسن از مسئولان نظامی وابسته به نیروهای سوریه دمکراتیک گفت که حکومت کردستان با روسیه به توافق رسیده‌اند که شهر عین العرب(کوبانی) تحویل دولت سوریه شود.

وی پیش‌بینی کرد که نیروهای ارتش سوریه ظرف ۴۸ ساعت آینده در شهرهای عین العرب و منبج که در تصرف نیروهای سوریه دمکراتیک است، مستقر شوند.

خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) یکشنبه شب اعلام کرد که در پی حرکت ارتش عربی سوریه به سمت شمال برای مقابله با تجاوز ترکیه به خاک کشور، اهالی شهر الحسکه با حضور  در مناطق مختلف شهر، ورود ارتش را گرامی داشتند.  عشایر این مناطق نیز اعلام کردند که آماده هستند تا ارتش را در رسیدن به اهداف خود در منطقه شرق فرات یاری کنند.

تداوم خیانت آمریکا به کردها

اما با اعلام خبر توافق میان کردها و دولت مرکزی، آمریکا که به شدت می کوشید خود را بی طرف در جنگ و حتی منتقد حمله ترکیه نشان دهد و اینکه به ترکیه برای این حمله چراغ سبز نشان نداده است، در اقدامی خیانت آمیز به کردها و به سود ارتش ترکیه یک کاروان نظامی وابسته به ارتش سوریه را در منطقه الرصافه واقع در جنوب غرب شهر رقه با جنگنده های خود هدف قرار دادند. بر اساس اعلام روسیه الیوم این کاروان به سمت شهر الطبقه حرکت می کرد که توسط جنگنده های مذکور مورد حمله قرار گرفت.

از طرف دیگر همزمان با پیشروی ارتش ترکیه برای کنرتل شهر تل ابیض نیروهای آمریکایی پایگاه دیده‌بانی خود در جنوب عین‌العرب در استان حلب سوریه را تخلیه کردند.

اما موضوع مهم در اثبات خیانت آمریکا به کردها را می توان در سخنان دونالد ترامپ جستجو کرد. وی در سخنرانی شب گذشته خود در جمع هوادارانش به شبه‌نظامیان کرد هم توصیه کرد که از مناطق مرزی ترکیه با سوریه عقب‌نشینی کنند. ترامپ صریحا خطاب به گروه‌های کرد گفت: «شما اگر هواپیما ندارید مقابله با نیرویی که هواپیما دارد مشکل است». این در حالی است که یکی از مهمترین انتظارات کردهای سوریه از آمریکا ایجاد منطقه پرواز ممنوع در حمایت از متحدشان بود که با این سخنان ترامپ مشخص شد که واشنگتن به طور کامل به ترکیه برای سرکوب کردها چراغ سبز نشان داده است.

سد شدن مسیر تجاوزات ترکیه در سوریه

اما همزمان با ناامیدی کامل کردها از آمریکا شبکه خبری اسکای نیوز عربی به نقل از یک مقام کرد گزارش داد که روسیه در شمال سوریه منطقه پرواز ممنوع اعلام کرده است. در صورت صحت این موضوع می توان گفت که کار ارتش ترکیه برای پیشروی در آینده بسیار سخت خواهد شد بویژه اینکه دولت سوریه اعلام کرده است که ارتش دمشق برای مقابله با هرگونه چالشی آماده است.

مقابله ارتش سوریه با پیشروی ارتش ترکیه به نظر می رسد که بخشی از توافق کردها و دمشق باشد چنانکه در بیانیه کردها آمده است: با توجه به اینکه حمایت از مرزهای کشور و حفظ حاکمیت ملی و تمامیت ارضی سوریه جزو وظایف دولت سوریه به شمار می رود، بر همین اساس ارتش سوریه وارد عمل شده و در طول مرزهای سوریه و ترکیه مستقر خواهد شد. بر اساس این بیانیه، ارتش سوریه از تشکیلات موسوم به «نیروهای دمکراتیک سوریه» که کردها رهبری آن را برعهده دارند، جهت مقابله با یورش نظامی ارتش ترکیه و مزدورانش حمایت و پشتیبانی خواهد کرد که به گروه نظامی تروریستی مورد حمایت ترکیه موسوم به «ارتش آزاد» اشاره دارد. همچنین در بخش دیگری از بیانیه خاطرنشان شده است که توافق منعقد شده میان کردها و دمشق زمینه را برای آزادسازی سایر شهرهای سوریه همانند عفرین که ارتش ترکیه وارد آنها شده اند، فراهم می آورد.

با این حال مقمات سیاسی ترکیه تلاش کردند که درمواضع خود شرایط را همچنان برای تداوم عملیات مساعد نشان دهند. اردوغان پیش از سفر به باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان گفت: هم اکنون با توجه به رویکرد مثبت روسیه، مشکلی در کوبانی (عین العرب) به وجود نخواهد آمد. در مورد منبج تصمیمی که اتخاذ کرده‌ایم را اجرا می‌کنیم.

همچنین ایلنور چویک یکی از مشاوران ارشد رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به بی‌بی‌سی گفت چنین توافقی صورت نگرفته و ارتش سوریه هم در مرز با ترکیه حضور ندارد.

مسئولیت فرار داعشی‌ها با کیست؟

اما یکی از موضوعات بسیار مهم در اثنای جنگ میان کردهای سوریه و ارتش ترکیه موضوع سرنوشت زندانیان داعشی در اسارت کردها می باشد. طی روزهای گذشته اخباری از فرار برخی از خانواده ها و شبه نظامیان تروریست داعشی از اردوگاه ها منتشر شده است.

نیروهای دموکراتیک سوریه می گویند در زندانی در حومه شهر حسکه که در کنترلشان بود بمب کارگذاری شده در خودرو منفجر شده و بعد نیروهای داعش شروع به تیراندازی به زندان کرده‌اند.

نیروهای دموکراتیک سوریه می‌گویند اکنون باید در دو جبهه بجنگند، یکی با داعش، یکی با ارتش ترکیه و شورشیان مورد حمایت آن.

آنها ترکیه را متهم می‌کنند که نیروهای نهفته و فعال داعش را با عنوان "ارتش ملی" سوریه علیه کردها به کار گرفته‌اند.

پس از حمله ترکیه به شمال شرقی سوریه، داعش کارزاری را علیه نیروهای تحت رهبری کردها آغاز کرده و مسئولیت انفجاری مرگبار در رستورانی در قامشلی -شهر کردنشین سوریه- را به عهده گرفته است.

با این حال ترکیه کردها را متهم به آزادسازی عناصر داعشی برای تحت فشار قرار دادن آمریکا و اروپا می کنند.

اما از سوی دیگر ترامپ با انتقاد از فرار داعشی ها در توییتی اعلام کرد: «ترکیه و کرد‌ها نباید اجازه دهند داعشی‌ها فرار کنند. اروپا باید آن‌ها را تحویل بگیرد و همین حالا هم باید آن را انجام دهند. هرگز اجازه نخواهیم داد آن‌ها (عناصر داعش) به آمریکا بیایند.»

با این حال آنچه مسلم به نظر می رسد با آگاهی آمریکا نسبت به امکان فرار داعشی‌های تحت اسارت کردها، دادن چراغ سبز به ترکیه برای حمله به شمال سوریه، مسئولیت اصلی این رویداد بر عهده آمریکا می باشد به صورتی که حتی می توان این اقدام را عملی آگاهانه از سوی کاخ سفید برای ناامن کردن مجدد سوریه و جلوگیری از حل بحران در این کشور دانست.